Co prawda wybierając się nad morze zwykle nie mamy zbyt ambitnych planów zwiedzania, jednak zdarza się, że pogoda skłania nas do modyfikacji pierwotnych założeń. Na szczęście w pobliżu Sarbinowa możemy zobaczyć liczne zabytki i muzea. Co warto zwiedzić w tej okolicy?
Sarbinowo – zabytki w miejscowości
Najokazalszą zabytkową budowlą miejscowości jest z pewnością Kościół pw. Wniebowzięcia NMP – trudno go przeoczyć, jego strzelista wieża jest bowiem jednym z symboli miasteczka.
Obecna świątynia powstała w połowie XIX wieku, z tego okresu pochodzi też jej wyposażenie, z monumentalnymi organami włącznie (w miesiącach letnich można posłuchać tu – za darmo – koncertów organowych). Na ścianach kościoła znajdują się natomiast ciekawe obrazy Drogi Krzyżowej, autorstwa Zdzisława Mleczaka.
Kilka słów o kontrowersjach dotyczących świątyni w Sarbinowie:
Według niektórych konkurencyjnych przewodników internetowych świątynia miała zostać zniszczona w trakcie bitwy pod Sarbinowem. Problem w tym, że batalia ta – według Wikipedii – rozegrała się pod Sarbinowem koło Myśliborza (około 200 kilometrów na południa od nadmorskiego Sarbinowa).
Z kolei w Wikipedii znajduje się informacja, że autorem Drogi Krzyżowej w sarbinowskim kościele jest Jerzy Nowosielski. Strona parafii przypisuje jednak ich autorstwo Zdzisławowi Mleczakowi, twierdząc, że są one „stylizowane na malarstwo prof. Jerzego Nowosielskiego”. Przyjęto tu, że parafia wie jednak lepiej, kto malował dla niej obrazy.
W Sarbinowie znajduje się również zabytkowa chata rybacka z XIX wieku (przy ulicy Nadmorskiej 106), zamieniona w stylowy lokal gastronomiczny.
Sarbinowo – zabytki w najbliższej okolicy
Również najbliższe okolice Sarbinowa pełne są zabytków i placówek muzealnych. Gdzie warto się wybrać?
Chłopy
Najbliższą Sarbinowa miejscowością, do której mogą wybrać się miłośnicy historii, są Chłopy. W miejscowości tej znajdziemy sporą ilość wiekowych domów i spotkamy się z nietypowym zabiegiem – historię poszczególnych budynków przybliżają znajdujące się na nich tablice. Rozwiązanie to jest niezwykle ciekawe i daje poczucie obcowania z historią na każdym kroku.
W Chłopach znajduje się również lokalne muzeum – Skarbnica Wioski Rybackiej. Spora część ekspozycji ma charakter multimedialny, jednak jest też sporo eksponatów z XIX i XX wieku.
Z Sarbinowa do Chłopów dotrzeć można bez problemu busem. Odległość pomiędzy tymi miejscowościami jest też na tyle niewielka, że można pokusić się o pokonanie jej pieszo lub rowerem.
Sarbinowo – zabytki okolic: Gąski
Równie łatwo dostaniemy się z Sarbinowa do Gąsek.
Miejscowość ta znana jest przede wszystkim z latarni morskiej, wybudowanej w końcu XIX wieku (dokładnie w 1878 roku). Można wejść na jej szczyt (o ile nie mamy lęku wysokości) lub chociaż obejrzeć ten ciekawy zabytek z zewnątrz.
Nieco dalej od morskiego brzegu znajduje się pałac w Gąskach (również z XIX wieku). W budynku mieści się obecnie hotel, więc zwiedzanie jest mocno utrudnione, jednak nie ma przeszkód, by obejrzeć otaczający go park.
Mielno
Chociaż Mielno nie kojarzy się większości osób z zabytkami, również w tej miejscowości nie brakuje pamiątek przeszłości.
Najstarszą jest niewątpliwie miejscowe grodzisko. Po rekonstrukcji jest ono po prostu wysepką na środku niewielkiego stawu i nie robi zbyt wielkiego wrażenia. Przypuszczalnie budowla nie była też zbyt wielka w czasach swej świetności: ot, nadmorska strażnica. Na plus należy zapisać, że na terenie tym prowadzone są niekiedy zajęcia z tak zwanej „żywej historii” (pokazy walk lub rzemiosł dawnych wieków).
W pobliżu grodziska znajdziemy znacznie nowsze fortyfikacje – bunkry. Nie są one jednak udostępnione (przynajmniej oficjalnie) do zwiedzania.
W Mielnie znajduje się również średniowieczny kościół oraz kilka budynków z czasów, gdy miejscowość ta dopiero zdobywała swą popularność wśród kuracjuszy i wczasowiczów.
Również do Mielna dojedziemy z Sarbinowa busem.
Sarbinowo – zabytki w nieco dalszej okolicy
Wiele ciekawych zabytków znaleźć można również w nieco dalszym otoczeniu Sarbinowa.
Koszalin
W Koszalinie warto zobaczyć przede wszystkim zachowane pozostałości murów miejskich oraz gotycką katedrę, znajdującą się w samym centrum miasta. W pobliżu znajduje się również średniowieczna kamienica.
To nieliczne obiekty, zachowane w tym rejonie – większość miasta została zniszczona podczas walk w czasie II Wojny Światowej (a według niektórych przekazów także po nich – czerwonoarmiści mieli ponoć spalić zdobyte już miasto, żeby ładniej wyglądało w kronikach filmowych).
W centrum Koszalina znajduje się również lokalne muzeum (z niewielkim skansenem) oraz kilka budynków, które przetrwały wojenną zawieruchę. Warto wśród nich wymienić:
- Domek Kata,
- Kościół Zamkowy,
- monumentalny gmach poczty z XIX wieku.
Całość zabudowy prezentuje się przy tym zaskakująco dobrze – być może dlatego, że teren najstarszej części miasta otoczony jest pięknymi parkami.
Jeżeli zdecydujemy się na dłuższą wycieczkę, możemy też zobaczyć zabytki poza centrum miasta – na przykład sanktuarium na Górze Chełmskiej (wraz z odsłoniętymi fundamentami wcześniejszej świątyni), wieżę widokową na tym samym wzniesieniu (podziwia się z niej przede wszystkim widoki, ale sam budynek powstał w XIX wieku) lub Muzeum Obrony Przeciwlotniczej.
Warto również wybrać się do Mścic pod Koszalinem, w których znajduje się Muzeum Aut Zabytkowych. Najmłodszym turystom może natomiast spodobać się przejażdżka koszalińską wąskotorówką.
Kołobrzeg
Kołobrzeg to miejsce, w którym miłośnicy zabytków nie powinni się nudzić. Duża część zabudowy miasta została co prawda zniszczona w czasie walk o „Festung Kolberg” w czasie II Wojny Światowej, jednak pomimo tego sporo zabytkowej zabudowy dotrwało do naszych czasów.
Ciekawostką jest fakt, że znaczna część zabudowy centrum jest efektem odbudowy w latach dziewięćdziesiątych XX wieku – taka „nowa Starówka” miała stanowić znak rozpoznawczy miasta. Nie silono się przy tym na idealną rekonstrukcję dawnych budynków. Efekt nie jest najgorszy, chociaż dzisiaj pewnie zrobiono by to już inaczej.
W centrum miasta zwraca uwagę średniowieczna bazylika konkatedralna (odbudowana po wojennych zniszczeniach, zachowała się jednak duża część oryginalnego wyposażenia) oraz budynek neogotyckiego ratusza. W tym ostatnim mieści się m.in. siedziba Muzeum Partia Colbergensis. Placówka ta gromadzi zbiory, związane z Kołobrzegiem – znajdziemy tu na przykład pierwszą pieczęć miejską. Jest też kolekcja militariów.
Pamiątek wojennej przeszłości miasta jest w Kołobrzegu znacznie więcej. Najbardziej w oczy rzucają się fortyfikacje (jeden z fortów stanowi na przykład podstawę na której wzniesiono miejscową latarnię morską). Miłośnicy dawnej broni i uzbrojenia powinni również zajrzeć do Muzeum Oręża Polskiego – eksponowane są w nim elementy wojskowego wyposażenia z różnych epok – od wczesnego średniowiecza do czasów niemal nam współczesnych.
Częścią Muzeum Oręża Polskiego jest też skansen morski (położony poza centrum, niedaleko Wyspy Solnej). Eksponowane są w nim wycofane ze służby okręty polskiej marynarki – co ciekawe, wykorzystuje się do tego specjalne podesty.
Również w samej zabudowie centrum miasta nie brak zabytkowych budynków – warto zobaczyć na przykład Pałac Brunszwickich (znajduje się w niej kolejna placówka muzealna), Katownię czy budynek Akademii Rycerskiej.
Co ciekawe, za zabytkiem są również niektóre kołobrzeskie parki – wiele z nich zostało założonych w XIX wieku.
Darłowo
Darłowo to jedno z najciekawszych miast nad polskim morzem – między innymi ze względu na zachowane tu zabytki. Miasto – w porównaniu do innych miejscowości, takich jak wspomniane wyżej Kołobrzeg czy Koszalin – mniej ucierpiało w wyniku działań wojennych. W rezultacie można tu przejść się uliczkami zachowanej Starówki, obejrzeć ciekawy średniowieczny zamek (i znajdujące się w jego wnętrzu ekspozycje muzealne) lub zajrzeć do gotyckich kościołów.
W samym centrum Darłowa znajduje się też piękny ratusz.
Sarbinowo – zabytki w innych okolicznych miejscowościach
Osoby, które wybiorą się do Sarbinowa samochodem, mogą też zobaczyć szereg ciekawych zabytków w niewielkich wioskach w okolicy (dojazd do niektórych spośród nich komunikacją publiczną może być trudny). Wspomniane pamiątki przeszłości to przede wszystkim różnego rodzaju dawne rezydencje oraz świątynie.
Ciekawe średniowieczne kościoły znajdują się na przykład w Iwięcinie oraz Bukowie Morskim. Z pałaców warto wymienić te znajdujące się w miejscowościach Krąg i Strzekęcino.
Nieco dalsza wycieczka czeka natomiast tych, którzy wybiorą się do Podborska – ta niewielka miejscowość jest siedzibą Muzeum Zimnej Wojny (zwiedzić można magazyny amunicji atomowej wojsk Układu Warszawskiego).
Przydatne linki:
- rozkład jazdy lokalnego przewoźnika (przyda się, jeżeli wybieramy się do Kołobrzegu, Mielna, Darłowa czy Bukowa Morskiego) lub innego, z którym dojedziemy do Koszalina i Mielna;